O Pedroso. Lembro que cando fixen a práctica do refractómetro no laboratorio de óptica, o profesor, que se non me equivoco era Xesús, nos dicía que para calibralo tiñamos que enfocar cara ao infinito, que para nós sería o monte Pedroso, que se vía a través das ventás ao fondo. Foi o primeiro que chamou a miña atención cando me achegaba paseniño á Escola o mércores da semana pasada. Antes diso deixoume engaiolado o parque do Paxonal, cómo están a deixar Pontepedriña, que tiña boa falta de que lle meteran man, como a ten o Sar ou a avenida de Romero Donallo (a beira sur), que por desgraza aínda non tocaron; e especialmente me gustou a zona do viaduto do tren, con esa nova fonte de pedra que recende a Galicia e a antigo, do mesmo xeito, aínda que a outra escala, que a fachada barroca da catedral, da que adoitaba eu dicir que ao pasar por diante dela viñan ao meu maxín imaxes de muiñeiras e gaitas; e que encaixaría mellor nunha praza de granito da zona monumental.
Decateime unha vez máis de que Santiago está á vangarda das novas tecnoloxías. Non só levan usando dende hai anos as tarxetas sen contacto nos autobuses, senón que agora puxeron en práctica algo que considero fundamental nalgún dos cruces de Madrid: os semáforos sonoros con mensaxe indicativa da rúa á que afectan. Ás veces oes o asubío, e pensas que é o teu, pero en realidade é o da rúa do lado, e se es cego estas cousas levan a confusión e unha certa inseguridade. Agora para cruzar premes o botón e agardas ata que oes o asubío e a voz de muller computerizada que anuncia "Avenida Mestre Mateo. Pode-pasar", con ese gracioso "pode-pasar" atropelado.
Rematei o libro de Manuel Rivas. Engado aquí algúns extractos sobre a arquitectura da Coruña e as dificultades de visión dunha das personaxes da novela:
“El só tiña unha lembranza fotográfica do Pavillón, coa súa fachada de arquitectura sensual. Mágoa que ardera. Fora un dos templos naquela arquitectura, un peculiar art-nouveau atlántico, que se estendera pola Pescadería e no Recheo gañado ao mar e que semellaba concibida para un estado permanente de coqueteo, un plan gozoso do que participaban as persoas e os materiais, a voluptuosidade da madeira, o renacer erótico dos metais, esa súbita vontade vexetal do ferro, a cor dominante do cristal en todas as partes, unha segunda natureza de espellos, espazos para ver e ser vistos, coa segunda vida do vidro, a da noite, eléctrico e somnámbulo. A seguinte ondada, espléndida, non por casualidade contemporánea na súa orixe da estadía portuaria da Araña Negra e Corbu, foi a das casas-barco. Despois da guerra, o horror arquitectónico. A violación da carnalidade modernista. A intimidación catastral. A corrosión do carácter da cidade. O principal trazo da ditadura era a fealdade. Unha conclusión impublicábel. Todo se volvera máis feo. El mesmo. A caligrafía.”(O home de Roswell, páx. 466)
“O doutor díxolle que tiña presbicia e que por iso se lle esvaían as verbas miúdas no papel. E entón Polca enumerou os sete pecados capitais [...] O que non sabía, dixo Polca, é que houbera un oitavo pecado. A Presbicia.(O libro de Elisée, páx. 492)
“Puña Polca os lentes da Presbicia e antes de virarse e poñerse de verdade serio, aínda tiña aquel detalle que lle aprendera Pepe Pazos. [...] Pazos, antes de falar, tiña aquela humilde deferencia que Polca imitaba: Que podo contarche eu que sexa perdurábel?
“Fora Polca polo Tomo I d’O home e a terra, de Elisée Reclus, porque alí estaba unha clave do que lle quería dicir [...]. Mais esqueceu o que buscaba, como lle pasaba tantas veces, porque ficou ollando unha esfera debuxada e sostida por dúas mans. Se miraba por riba dos lentes da Presbicia, a esfera esvaíase, movíase borrosa nas mans como un corpo estraño. A través das lentes ficaba nítida, no seu sitio [...]
“Ías lerme algo, pai.
“Si, xa; estou a buscar.
“Non sabía Polca se era mellor mirar a esfera coas gafas da Presbicia ou vela borrosa. Agora tiña problemas coa visión das mans. Cando a esfera se puña, digamos, esférica, as mans tremían.”
“Un día, coa cama elevada, dille que non ve.(A ti, si, páx. 736)
“E que vas ver, papá?
“Eu pensaba que desde aquí ía ver mellor. Mais non vexo nada. Nin o de aquí nin o de alá. Algo de néboa, si.
“Néboa?
“Poalla. Máis ben poalla. Como a televisión sen sinal, lembras os puntiños? Moito pelexei con esa televisión que me mandaches. Non era por min. Eu xa me acostumara aos puntiños. Pero quería tela a punto para cando vós viñerades. Amarrei a antena no alto do eucalipto. Mais os eucaliptos medran moi rápido e o tronco medio enguliu a antena. Era como unha póla de metal aló no alto. Cando pousaban os corvos, liñas quebradas. Cando os estorniños, puntiños negros.
“Agora que ves, pai-pai? Liñas ou puntos negros?
“Nada. Non ten calidade.
“Ela mostra cousas. É o libro de Elisée. Non o ves?
“Trae, déixamo tocar. Que ben feitos están os libros, carallo! Tardaron en atoparlles o xeito. Mais agora xa son da natureza, como enxertos das mans.
“E as miñas mans?
“Non vexo mans ningunhas, nena.
“Agarimouno na meixela: e se che toco, séntelas?
“El calou. Mais todo na súa cara acadou un sutil movemento.
“E a min, pai. A min non me ves?
“A ti, si, nena. A ti, si.”
Manuel Rivas, Os libros arden mal, Edicións Xerais de Galicia, 2ª edición, revisada polo autor (escapáronselle algúns erros :), febreiro 2007.
No comments:
Post a Comment